Drożdżyca bardzo często umiejscawia się w obrębie jamy ustnej. Niemniej jednak nie jest ona głównym zagrożeniem dla dziąseł i delikatnej śluzówki. Wszystkie zmiany chorobowe w obrębie jamy ustnej są o tyle nieprzyjemne, że dają się we znaki, pogarszają jakość życia, uniemożliwiają normalne jedzenie, a więc i normalne funkcjonowanie całego organizmu.
Jakiego rodzaju zmiany chorobowe pojawiają się na dziąsłach i w jamie ustnej najczęściej?
Różne, za moment o nich opowiem. Zanim przejdę do omówienia zmian wskazówka co należy uznać za objaw niepokojący: świąd, pieczenie, zaczerwienienie, obrzęk i rozpulchnienie błon śluzowych. Nie sposób ich nie zauważyć. Do tego dochodzi nalot na śluzówkach (białawy) i nieprzyjemny zapach z ust.
Wszystkie te objawy powinny cię zaalarmować.
A teraz czas na szczegóły.
Kandydoza czyli drożdżyca jamy ustnej
Zmiany chorobowe powodowane są przez drożdżaki Candida albicans. Zazwyczaj określa się je mianem pleśniawki, bo na śluzówkach tworzą się białawe plamki przypominające grudki zsiadłego mleka (strukturą i kolorem) lub obfitą pleśń. Schorzenie najczęściej pojawia się u niemowląt, chociaż nie omija też osób dorosłych (o objawach już pisałam – kandydoza niekoniecznie musi przypominać typową pleśniawkę). Podstawowym zagrożeniem w przypadku niemowląt jest zakażenie poprzez organizm matki, w przypadku osób starszych za pojawienie się kandydozy odpowiada zazwyczaj obniżona odporność.
Leczenie pleśniawek bywa bardzo proste – po kilku dniach pędzlowania Nystatyną powinny zniknąć. Jeśli nie ustąpią lekarz może zalecić nieco mocniejsze leki przeciwgrzybicze.
Nieprzyjemny zapach z ust
W ciągu całego naszego życia może przydarzyć się każdemu. Powszechność występowania tego zjawiska nie znaczy jednak iż jest to problem, który można by w jakimkolwiek stopniu bagatelizować. Co prawda zazwyczaj źródłem przykrego zapachu są błahostki (np. zjedzone pożywienie), niemniej jednak jeśli sytuacja taka długo się utrzymuje konieczna jest interwencja i to na fachowym szczeblu, czyli przede wszystkim wizyta u stomatologa i przegląd zębów oraz tkanek przyzębia – ich choroby są najczęstszą przyczyną nieprzyjemnego zapachu. Może zdarzyć się i tak, że jego źródłem są choroby ogólnoustrojowe – trzeba je zdiagnozować i wyleczyć, oraz dieta – dietę w tym wypadku należałoby zmienić na lekkostrawną tj. taką, w trakcie której pokarmy długo nie zalegają w przewodzie pokarmowym. Warto ograniczyć spożycie tłuszczów i cukrów prostych i uważać na białka.
Na bieżąco z przykrym zapachem z ust można sobie radzić przy pomocy bezcukrowych gum i bezcukrowych cukierków. Można żuć jakieś warzywka lub zioła (nać pietruszki), rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej jest tak oczywiste, że nawet o nim nie wspomnę.
Zapalenie dziąseł
Jest dość powszechnie występującą przypadłością. Stan zapalny pojawia się nie tylko w efekcie zaniedbań pielęgnacyjnych, ale też wskutek różnego rodzaju uszkodzeń mechanicznych. Żeby ograniczyć częstotliwość występowania tego zjawiska warto używać przeciwbakteryjnych płynów do płukania jamy ustnej, myć zęby – to chyba oczywiste, używać nitek dentystycznych i od czasu do czasu usuwać nagromadzone na zębach osady i kamienie – są one środowiskiem, w którym uwielbiają gnieździć się bakterie.
Objawy zapalenia są charakterystyczne i nie sposób przejść obok nich obojętnie: to ból, zaczerwienienie i obrzęk, czasami pojawia się też krwawienie dziąseł. Zaniedbane zapalenie może doprowadzić do powstania ropni. Tak więc uważaj na dziąsła!
Wirusy
Najczęściej atakuje nas wirus opryszczki. Opryszczkę występującą na ustach (na czerwieni wargowej) można jeszcze jakość znieść, jeśli jednak dojdzie do opryszczkowego zapalenia dziąseł i jamy ustnej problem staje się poważnym problemem. Zaatakowana wirusem śluzówka pokrywa się pęcherzykami, które pękając tworzą bolesne nadżerki. Bez leczenia środkami antywirusowymi się nie obejdzie – stosuje się je miejscowo i ogólnie. Czasami konieczne jest leczenie z wykorzystaniem środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych.
Afty
To małe czerwone grudki, które przeobrażają się w owrzodzenia. Dosyć bolesne. Nie sposób ich nie zauważyć. Tworzą się pod wpływem urazów mechanicznych, niedożywienia, alergii , stresu. Towarzyszą też przeziębieniom. Umiejscawiają się na błonie śluzowej jamy ustnej (policzki, język, dziąsła i wargi). Przypuszcza się, że główną przyczyną powstawania tych zmian jest spadek odporności – wskazywałyby na to faktory, które powodują powstawanie owrzodzeń.
Leczenie aft polega na stosowaniu środków odkażających i przeciwbólowych. Afty goją się samoistnie w ciągu kilku dni (do dziesięciu). W razie bardzo częstego i uporczywego pojawiania się tych zmian konieczna jest konsultacja ze stomatologiem. W zaawansowanym leczeniu wykorzystuje się nawet antybiotyki i sterydy.
Inne dolegliwości
Czasami zmiany w jamie ustnej (np. białe, sporawe plamy na błonie śluzowej policzków i języka) są objawami innych poważnych chorób – w tym leukopatii. Warto zachować ostrożność i konsultować się z lekarzem, czytanie o tego typu przypadłościach nie załatwia sprawy.
Zapobieganie chorobom dziąseł, przyzębia i jamy ustnej
Najważniejsza jest higiena i regularne wizyty u stomatologa. Ryzyko zminimalizuje dobrze zbilansowana dieta (zwróć uwagę na podaż witaminy B, C i żelaza). Unikaj cukrów prostych i tłuszczy, szczególnie smażonych. Nie musisz z nich całkowicie rezygnować, ale zmniejsz ich podaż w pokarmach.